Málstofa 1.4
How can teacher – student dialogue help students to learn?
Neil Mercer, prófessor við Cambridgeháskóla
This session will focus on teacher-student talk in the classroom. Through looking at how some of the most effective teachers interact with their students, researchers have found that
some kinds of dialogue are particularly helpful for helping students learn and for developing their skills in using language for thinking.
Thinking Together
Kúnstin að tala saman
Fjóla Kristín Helgadóttir, deildarstjóri í Oddeyrarskóla
(fkh@akmennt.is)
Í kynningunni verður sagt frá starfendarannsókn sem unnin var með kennurum á unglingastigi
í Oddeyrarskóla, skólarárið 2012-2013. Tilgangur verkefnisins var að auka þátt samræðunnar í námi, m.a. í ljósi
innleiðingar Aðalnámskrár grunnskóla frá 2011, þar sem áhersla er lögð á samræðu og samvinnu. Leitast var við að
finna svör við spurningunni: Hvaða leiðir er hægt að fara til að þjálfa nemendur í að ræða saman um nám sitt á
skipulegan og gagnrýninn hátt, svo þeir verði virkari og ábyrgari í námi sínu og sjái möguleikann í hinu talaða máli
sem öfluga leið til náms?
Niðurstöður gefa til kynna að til þess að nemendur nái að nýta sér samræður til að verða virkari og öflugri
námsmenn, þurfa þeir að ná tökum á ákveðnum samræðuaðferðum og það krefst töluverðrar þjálfunar.
Einnig þarf að huga að fjölmörgum öðrum þáttum sem snúa m.a. að viðteknum ríkjandi viðhorfum til náms. Bæði
kennarar og nemendur verða að einhverju leyti að tileinka sér ný vinnubrögð og jafnvel velta fyrir sér grundvallarspurningum sem lúta að
námi.
Hugleikur: Samræður til náms
Guðmundur Heiðar Frímannsson, prófessor við HA (ghf@unak.is), Fríða Pétursdóttir, kennari í Glerárskóla (fridap@akmennt.is), Helga María Þórarinsdóttir, kennari á Lundarseli (helgam@simnet.is), Jórunn Elídóttir, dósent við HA (je@unak.is), og Snorri
Björnsson, kennari við VMA (snorri@vma.is)
Hugleikur – samræður til náms er samstarfsverkefni MSHA, kennaradeildar HA og sex leik-, grunn- og framhaldsskóla. Verkefnið hófst formlega
haustið 2014 og tekur það mið af íslenskri menntastefnu eins og hún birtist í aðalnámskrám. Markmið verkefnisins er að stuðla
að aukinni hæfni barna og ungs fólks til að taka þátt í samræðum í daglegu skólastarfi. Verkefnið er þverfaglegt og hefur
gildi fyrir kennara og nemendur í leik-, grunn- og framhaldsskólum.
Margvíslegar rannsóknir hafa sýnt að á samræðum sem sýna að þær efli ígrundun nemenda og hugsun þeirra um eigin
hugsunaraðferðir. Samræðuaðferðir fela í sér að spyrja spurninga sem hvetja til ígrundunar í þeim tilgangi að efla með nemendum
gagnrýna hugsun og hæfni til að ræða saman.
Á málstofunni verður sagt frá verkefninu, gildi þess og framvindu en nýnæmi verkefnisins felst í að rannsaka áhrif
samræðuaðferða á nám og að þróa leiðir til að beita náms- og kennsluaðferðum sem stuðla að hæfni sem skiptir
máli fyrir einstaklinga og samfélag á 21. öldinni.